door admin | mrt 18, 2015 | Archief, Groepswijs!
Kladschilders… als we vandaag dat woord gebruiken betekent het niets goeds. Maar dat was ooit anders. In de 17e eeuw was er wel degelijk een onderscheid tussen een kunstschilder en een kladschilder, maar het zei enkel iets over het soort werk dat ze afleverden....
door admin | mrt 4, 2015 | Archief, Groepswijs!
Straatnamen en huisnummers, ze zijn toch wel erg praktisch als je de weg zoekt. Maar eeuwenlang moesten reizigers het zonder doen. Sommige straten hadden wel namen, natuurlijk. Ze waren vernoemd naar hun bestemming (Haarlemmerweg), naar hun uiterlijk (Steenstraat),...
door admin | mrt 4, 2015 | Archief, Groepswijs!
In de 17e eeuw waren er in Dordrecht drie broers De Beveren, die een weddenschap afsloten wie de meest aanstootgevende gevel voor zijn woning kon plaatsen. Twee van die drie panden staan er nog steeds: het Bever-Schaep en De Onbeschaamde. De derde is afgebroken, omdat...
door admin | feb 11, 2015 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Overal in de wereld is een meter een meter en een kilo een kilo. Maar dat was ooit heel anders. Een schepel was een inhoudsmaat van ongeveer 10 liter, hoewel daar nogal wat variatie in zat, afhankelijk van waar je was. Maar een schepel kon ook een oppervlaktemaat...
door admin | jan 30, 2015 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Ben je ook wel eens nieuwsgierig waar de naam van je woonplaats vandaan komt? Waar komt de naam Amsterdam, Delft, Dordrecht, Den Haag, Gouda, Haarlem of Leiden vandaan? Amsterdam dankt zijn naam aan de ligging bij een in de 13e eeuw aangelegde dam in de Amstel. De Dam...
door admin | jan 21, 2015 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
>>>Groepswijs XIV – Wat weet je van Sushi?<<< Sushi is kleefrijst met rijstwijnazijn in combinatie met vis, schelpdieren of ander ingrediënten. Men is in de 15e eeuw in China gestart met een bepaalde bewaarmethode om vis langer houdbaar te...
door admin | jan 14, 2015 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Gasthuizen komen in veel steden voor, maar wat is een gasthuis nu precies? In de loop van de eeuwen is de betekenis hiervan veranderd. In eerste instantie opgericht als huis om gasten -vreemdelingen- op te vangen, wordt het vanaf de middeleeuwen een instelling waar...
door admin | jan 14, 2015 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Veel steden in Nederland kennen het fenomeen van een bijnaam voor de inwoners. Deze naam kan verbonden zijn aan een carnavalstraditie (Oeteldonk – Den Bosch), een scheldnaam of geuzennaam (Glibbers – Leiden) zijn of voortkomen uit de beroepen die lang in...
door admin | dec 17, 2014 | Archief, Groepswijs!
Komende zomer start de Tour de France in Utrecht. Nederland was vijf keer eerder het decor van het Grand Depart van ’s werelds grootste wielerevenement. In 1954 in Amsterdam, 1973 in Scheveningen, 1978 in Leiden, 1996 in Den Bosch, in 2010 in Rotterdam. De...
door admin | dec 10, 2014 | Archief, Groepswijs!
Hoeveel soorten chocolade kunt u bedenken? Reep chocolade, chocolademousse, chocoladevla, chocolademelk, chocopinda’s, chocolade kruidnoten, puur, melk en wit…. Chocolade is een lekkernij gemaakt van cacao, die wordt gewonnen uit cacaobonen, de pit van de vrucht van...
door admin | dec 10, 2014 | Archief, Groepswijs!
In de Middeleeuwen werd vaak aan straten die naar de gevangenis of gerechtsplaats leidden de naam Diefsteeg gegeven. Meestal werd ook het lijk van de dief door deze straat of steeg naar het Galgeveld gevoerd. De Leidse Diefsteeg heette vroeger Gravinnesteeg en de...
door admin | dec 10, 2014 | Archief, Groepswijs!
Vroeger was het water in een stad te vies om te drinken. Dus dronken kinderen en volwassenen bier, maar wel met een heel laag alcoholpercentage. Het is dus niet vreemd dat de steden vergeven waren van de brouwerijen. Naar mate de waterkwaliteit verbeterde en er meer...
door admin | dec 10, 2014 | Archief, Groepswijs!
Wist u dat improvisatietheater of theatersport is ontstaan als theatervorm om acteurs van plankenkoorts af te helpen? Grondlegger van deze theatervorm is de Brit Keith Johnstone (1933), die in de jaren 60 the Theatre Machine Improvisation group oprichtte. Met...
door admin | dec 10, 2014 | Archief, Groepswijs!
Weet u wat een kardoen is? Of broccoletto, andoorn of stoppelknol? Deze vallen in het rijtje ‘Vergeten Groenten’. Vergeten groenten zijn groenten die ‘vroeger’ heel normaal waren maar tegenwoordig vrijwel niet meer voorkomen en zelfs voor velen onbekend zijn. Deze...
door admin | nov 5, 2014 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Groepswijs I – Waarom hangt er een kist aan de galg in Den Haag? In 1618 hangt op het Haagse galgenveld een kist aan een galg. Waarom?Gilles van Ledenberg wacht in de Gevangenpoort op zijn rechtzaak. Hij is er zeker van dat hij veroordeeld zal worden, maar zover...
door admin | nov 5, 2014 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Toen de pastoor van de Pieterskerk op 4 maart 1512 naar bed ging was hij de trotse beheerder van een kerk met een toren van meer dan 100 meter hoog. De vissers bij Katwijk gebruikten het silhouet bij mooi weer als baken. Maar die nacht werd hij wakker door een...
door admin | nov 5, 2014 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Laurens Jansz. Coster heeft de boekdrukkunst uitgevonden rond 1430. Of nee, Gutenberg. Of nee, Pi Chang in China in de elfde eeuw. Hoewel, de Soemeriërs drukten hun spijkerschrift al af voor de jaartelling begon. Het moge duidelijk zijn, de boekdrukkunst kent vele...
door admin | nov 5, 2014 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Ga eens in Amsterdam met uw rug naar de Schreierstoren staan… u ziet de spoorlijn. In de 17e eeuw zou u een woud van masten gezien hebben. Hier lagen de schepen in het IJ, klaar voor lange reizen voor de Verenigde Oostindische Compagnie. Het IJ was vroeger een groot...
door admin | nov 5, 2014 | Archief, Groepswijs!, Nieuws
Wat is het verband tussen Leidens Ontzet, Delfts geld, Gouds glas en Rembrandt? Het lijkt een wat moeilijke combinatie, maar de oplossing ligt in de gebrandschilderde ramen van de St. Janskerk in Gouda. De St. Jan bleef niets bespaard: in de grote stadsbranden van...
